Giá vé tham quan 2025 Vườn quốc gia Phong Nha Kẻ Bàng – Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng nằm ở phía Bắc dãy núi Trường Sơn, thuộc địa phận các xã Tân Trạch, Thượng Trạch, Phúc Trạch, Xuân Trạch và Sơn Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình.
Nơi đây đã được UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới lần đầu vào năm 2003 theo tiêu chí địa chất và địa mạo, và lần thứ hai vào ngày 3/7/2015 theo tiêu chí đa dạng sinh học và sinh thái. Đây là điểm đến không thể bỏ qua trong các chương trình du lịch khám phá Quảng Bình.
Vị trí và đặc điểm của Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng
Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng nằm cách thành phố Đồng Hới khoảng 50 km về phía Tây Bắc và cách thủ đô Hà Nội khoảng 500 km về phía Nam. Phía Tây của vườn giáp khu bảo tồn thiên nhiên Hin Namno thuộc tỉnh Khammouan, Lào, và cách Biển Đông khoảng 42 km tính từ biên giới giữa hai quốc gia.
Phong Nha – Kẻ Bàng có khí hậu nhiệt đới gió mùa, nóng ẩm quanh năm. Nhiệt độ trung bình hàng năm dao động từ 20–24°C, trong đó mùa hè (tháng 6 – tháng 8) nhiệt độ trung bình là 28°C, còn mùa đông (tháng 12 – tháng 2) trung bình là 18°C. Lượng mưa hàng năm từ 2.000–2.500 mm, tập trung chủ yếu từ tháng 7 đến tháng 12, chiếm khoảng 88% tổng lượng mưa. Khu vực này có hơn 160 ngày mưa mỗi năm, với độ ẩm trung bình đạt 84%.
Với diện tích trên 200.000 ha, bao gồm vùng lõi rộng 85.754 ha và vùng đệm 195.400 ha, Phong Nha – Kẻ Bàng được xem là một trong hai vùng núi đá vôi rộng nhất thế giới. Nơi đây nổi bật với các kiến tạo karst hàng triệu năm tuổi, sở hữu hơn 400 hang động cùng hệ thống sông ngầm dài nhất thế giới.
Vườn quốc gia này là ngôi nhà chung của hàng trăm loài động, thực vật quý hiếm, nhiều trong số đó được ghi danh trong Sách đỏ Việt Nam và thế giới. Chính sự phong phú và đa dạng này đã trở thành nguồn cảm hứng bất tận cho du khách cũng như các nhà khoa học đến khám phá và nghiên cứu.
Tên gọi và ý nghĩa
Tên gọi “Phong Nha – Kẻ Bàng” được ghép từ hai yếu tố: động Phong Nha và khu vực rừng núi đá vôi Kẻ Bàng. Có nhiều giả thuyết và câu chuyện gắn liền với nguồn gốc của tên gọi này.
Phong Nha
- Theo truyền thuyết, “Phong Nha” có nghĩa là “gió luồn qua kẽ răng,” bắt nguồn từ hình ảnh bên trong động Phong Nha với những măng đá lớn trông như những chiếc răng khổng lồ, kết hợp cùng luồng gió mát lạnh thổi qua cửa động rộng lớn.
- Theo nhà bác học Lê Quý Đôn, “Phong Nha” mang ý nghĩa “núi xếp thành hàng.” Cái tên này xuất phát từ hình ảnh các dãy núi đều đặn, gợi liên tưởng đến các quan đứng thành hàng trên sân chầu hoặc trước quan thự. Tên “Phong Nha” được đặt theo chữ Hán để mô tả cảnh quan độc đáo của khu vực.
Kẻ Bàng
- “Kẻ Bàng” là tên gọi một làng miền núi xưa (nay thuộc thị trấn Phong Nha, huyện Bố Trạch). Tên làng mang đậm dấu ấn lịch sử, khi các làng cổ thường bắt đầu bằng từ “Kẻ” hoặc “Cổ” như Kẻ Sót, Cổ Giang, Cổ Lạc. Dần dần, người dân dùng tên “Kẻ Bàng” để gọi chung khu vực rừng núi này.
Ngoài ra, động Phong Nha còn được biết đến với nhiều tên gọi khác như Động Thầy Tiên, Núi Thầy, Động Troóc, hay Hang Trùa (Hang Chùa), mỗi tên gọi đều gắn liền với các câu chuyện hoặc đặc điểm riêng biệt của nơi đây.
Lịch sử hình thành và phát triển Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng
1986: Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng khởi nguồn từ khu rừng đặc dụng Phong Nha, được thành lập theo Quyết định số 194/CT ngày 9/8/1986 của Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (nay là Thủ tướng Chính phủ). Khu vực này ban đầu được bảo vệ với mục tiêu bảo tồn hệ sinh thái rừng nguyên sinh trên núi đá vôi, gắn liền với các di tích lịch sử của dân tộc, với tổng diện tích 5.000 ha.
1993: Khu rừng đặc dụng Phong Nha được nâng cấp thành Khu bảo tồn thiên nhiên Phong Nha, theo Quyết định số 964/QĐ-UB ngày 5/12/1993 của UBND tỉnh Quảng Bình. Tổng diện tích khu bảo tồn được mở rộng lên 41.132 ha.
1999: Một dự án đầu tư đề xuất mở rộng khu vực bảo tồn bao gồm vùng núi đá vôi Kẻ Bàng về phía Tây Bắc và nâng cấp từ khu bảo tồn thiên nhiên lên thành Vườn Quốc gia.
2001: Chính thức thành lập Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng theo Quyết định số 189/TTg ngày 12/12/2001 của Thủ tướng Chính phủ, với tổng diện tích 85.754 ha. Vườn Quốc gia được chia thành ba phân khu:
- Phân khu bảo vệ nghiêm ngặt: 64.894 ha
- Phân khu phục hồi sinh thái: 17.449 ha
- Phân khu hành chính dịch vụ: 3.411 ha
Ban Quản lý Vườn Quốc gia được tổ chức lại theo Quyết định số 24/QĐ-UB ngày 20/3/2002 của UBND tỉnh Quảng Bình.
2003: Phong Nha – Kẻ Bàng được UNESCO công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới tại cuộc họp lần thứ 27 của Ủy ban Di sản Thế giới, với tiêu chí số viii về giá trị địa chất, địa mạo nổi bật toàn cầu.
2009: Được công nhận là Di tích Quốc gia đặc biệt theo Quyết định số 1272/QĐ-TTg ngày 12/8/2009 của Thủ tướng Chính phủ.
2012: UBND tỉnh Quảng Bình ban hành Quyết định số 36/2012/QĐ-UBND ngày 28/12/2012, quy định chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của Ban Quản lý Vườn Quốc gia, thay thế Quyết định số 65/2003/QĐ-UB.
2013: Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quyết định số 1062/QĐ-TTg ngày 5/7/2013, điều chỉnh diện tích Vườn Quốc gia từ 85.754 ha lên 123.326 ha, tăng thêm 30.570 ha.
2015: Ngày 3/7/2015, tại kỳ họp lần thứ 39 của Ủy ban Di sản Thế giới tổ chức tại Bonn, Đức, Phong Nha – Kẻ Bàng được UNESCO công nhận lần thứ hai là Di sản thiên nhiên thế giới, với hai tiêu chí mới:
- Tiêu chí ix: Đại diện cho các tiến trình sinh thái và sự tiến hóa của hệ sinh thái.
- Tiêu chí x: Môi trường sống tự nhiên quan trọng cho việc bảo tồn đa dạng sinh học.
Với lịch sử bảo tồn và phát triển bền vững, Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng là niềm tự hào của Việt Nam, thu hút sự quan tâm của cộng đồng quốc tế.
Địa chất và địa mạo
Phong Nha – Kẻ Bàng được ví như một bảo tàng địa chất khổng lồ mang giá trị toàn cầu, với cấu trúc địa chất phức tạp và đa dạng. Khu vực này tập hợp nhiều loại đá khác nhau như sa thạch, thạch anh, phiến thạch, đá vôi chứa silic, đá mac-nơ, granodiorite, diorite, aplite và pegmatite.
Vườn Quốc gia này lưu giữ lịch sử phát triển địa chất lâu đời và phức tạp kéo dài hơn 400 triệu năm, trải qua nhiều giai đoạn kiến tạo quan trọng của Trái đất. Các chuyển động đứt gãy, phối tảng và uốn nếp qua thời gian đã tạo ra các dãy núi trùng điệp và các bồn trầm tích sụt lún, góp phần hình thành địa mạo độc đáo, đa dạng.
Đặc biệt, vùng đá vôi Phong Nha – Kẻ Bàng sở hữu các đặc trưng toàn cầu, phát triển qua nhiều giai đoạn từ kỷ Palaeozoic (Đại Cổ Sinh, khoảng 400 triệu năm trước) đến kỷ Cacbon và Pecmi (340–240 triệu năm trước). Điểm nổi bật của khu vực này là hệ thống sông ngầm và các hang động hùng vĩ ẩn sâu trong lòng núi đá vôi.
Ngoài ra, vùng địa mạo phi đá vôi ở đây chủ yếu là các núi thấp, được bao phủ bởi thảm thực vật xanh mát. Quá trình bào mòn qua thời gian đã tạo nên các thềm dọc theo thung lũng sông Son, sông Chày và các bờ núi đá vôi tại khu vực trung tâm. Xen kẽ giữa những khối núi đá vôi là các dạng địa hình chuyển tiếp đa dạng, làm tăng thêm sự phong phú về địa mạo của vùng.
Hệ thống hang động
Ngoài giá trị về địa chất, địa hình và địa mạo, Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng còn được thiên nhiên ưu ái ban tặng những cảnh quan kỳ bí và hùng vĩ. Các hang động tại đây tựa như những lâu đài lộng lẫy nằm sâu trong lòng núi đá vôi, được kiến tạo qua hàng triệu năm.
Với hơn 400 hang động lớn nhỏ, khu vực này được mệnh danh là “Vương quốc hang động”. Đây là nơi chứa đựng vô số điều kỳ lạ, hấp dẫn, và là điểm đến lý tưởng cho các nhà khoa học, nhà thám hiểm cũng như du khách. Đến nay, 20 hang động với tổng chiều dài hơn 70 km đã được Đoàn khảo sát Hoàng gia Anh phối hợp với Khoa Địa lý Đại học Quốc gia Hà Nội nghiên cứu và công bố trên Tạp chí Toàn cảnh và Dư luận (số 48, tháng 7 năm 1994).
Phong Nha – Kẻ Bàng nổi tiếng là một trong những cảnh quan đẹp nhất thế giới nhờ các đặc trưng vượt trội:
- Sông ngầm đẹp nhất
- Cửa hang cao và rộng nhất
- Các bãi cát và bãi đá ngầm tuyệt đẹp
- Hồ nước ngầm trong lòng hang ấn tượng nhất
- Hang khô rộng và đẹp nhất
- Hệ thống thạch nhũ kỳ ảo và tráng lệ nhất
- Hang nước dài nhất
Hệ thống hang động tại đây được phân chia thành ba khu vực chính:
- Hệ thống động Phong Nha: Nổi bật với vẻ đẹp của dòng sông ngầm và những khối thạch nhũ kỳ vĩ.
- Hệ thống hang Vòm: Gồm nhiều hang động nối tiếp, sở hữu vẻ đẹp hoang sơ và hùng vĩ.
- Hệ thống hang Rục Mòn: Đặc trưng với các hang động bí ẩn và hệ sinh thái độc đáo.
Với những giá trị độc đáo, hệ thống hang động tại Phong Nha – Kẻ Bàng là một trong những điểm đến không thể bỏ qua, đồng thời là nguồn cảm hứng bất tận cho các cuộc khám phá và nghiên cứu khoa học.
Hệ thống động Phong Nha
Hệ thống động Phong Nha kéo dài hơn 45 km, bắt nguồn từ phía nam của vùng núi đá vôi Kẻ Bàng. Cửa chính của hệ thống này bao gồm động Khe Ry và Hang Én, nằm ở độ cao khoảng 300 m so với mực nước biển, kết thúc tại Động Phong Nha – điểm nổi bật với chiều dài gần 45 km. Các hang động trong hệ thống này được phân bố theo dạng cành cây, chạy theo hướng đông bắc – tây nam. Một số hang động tiêu biểu gồm:
- Hang Tối: Nằm trên thượng nguồn sông Son, hang dài 5.258 m, cao 83 m và rộng 736 m.
- Hang Trạ Ang: Dài 667 m, cao 15 m, với chiều rộng trung bình 40–50 m. Trước cửa hang có bãi cát tự nhiên tuyệt đẹp.
- Hang Thung: Nổi bật với con sông ngầm dài 3.351 m.
- Hang Én: Dài 1.645 m, cao 78,6 m, bên trong có bãi cát lớn, là nơi trú ngụ của loài én.
- Hang Khe Tiên: Tọa lạc ở phía nam Phong Nha, có chiều dài 520 m.
- Hang Khe Ry: Nằm ở phía nam Phong Nha.
- Hang Khe Thi: Một trong những hang động độc đáo thuộc hệ thống này.
Đặc biệt:
- Động Phong Nha, được mệnh danh là “Đệ Nhất Động”, sở hữu hệ thống sông ngầm dài nhất thế giới, với cảnh quan thạch nhũ kỳ ảo.
- Hang Sơn Đoòng, thuộc hệ thống này, là hang động tự nhiên lớn nhất thế giới, một kỳ quan thiên nhiên với kích thước khổng lồ và hệ sinh thái riêng biệt.
Hệ thống động Phong Nha là một kiệt tác thiên nhiên, mang giá trị lớn cả về cảnh quan lẫn nghiên cứu khoa học, hấp dẫn du khách từ khắp nơi trên thế giới.
Hệ thống hang Vòm
Hệ thống hang Vòm kéo dài hơn 30 km, bắt nguồn từ hang Rục Cà Roòng ở độ cao 360 m so với mực nước biển và kết thúc tại hang Vòm. Hệ thống này nằm trên trục nam – bắc, theo dòng chảy của sông Rục Cà Roòng, con sông lúc ẩn mình trong núi đá, lúc lại xuất hiện ở những thung lũng hẹp và sâu, trước khi đổ ra sông Chày tại cửa hang Vòm. Một số hang động nổi bật trong hệ thống bao gồm:
- Hang Vòm: Dài 15,05 km, cao 145 m, nổi bật với hệ thống thạch nhũ và măng đá lộng lẫy.
- Hang Đai Cáo: Dài 1.645 m, cao 28 m.
- Hang Duột: Dài 3.927 m, cao 45 m, bên trong có bãi cát mịn tuyệt đẹp.
- Hang Cá: Dài 1.500 m, cao 62 m.
- Hang Hổ: Dài 1.616 m, cao 46 m.
- Hang Over: Dài 3.244 m, cao 103 m, với chiều rộng từ 30–50 m, nổi bật bởi không gian rộng lớn và vẻ đẹp độc đáo.
- Hang Pygmy: Dài 845 m, là một trong những hang động nhỏ hơn nhưng có vẻ đẹp riêng.
- Hang Rục Cà Roòng: Là nơi cư trú của cộng đồng người Arem, một dân tộc thiểu số từng sống trong hang động, dựa vào săn bắn và hái lượm tự nhiên.
Hệ thống hang Vòm không chỉ có giá trị về địa chất và địa hình mà còn là nơi lưu giữ những dấu ấn văn hóa độc đáo, thu hút các nhà thám hiểm và du khách yêu thiên nhiên.
Hệ thống hang Rục Mòn
Nằm trên địa phận huyện Minh Hóa, hệ thống hang Rục Mòn là một trong những hang động lớn tại Phong Nha – Kẻ Bàng, vẫn giữ được vẻ đẹp nguyên sơ do chưa được khai thác nhiều. Hang Rục Mòn có chiều dài 2.863 m, vòm hang cao tới 49 m. Bên trong, một dòng sông ngầm chảy qua, kết hợp với những khối nhũ đá tự nhiên tuyệt đẹp, tạo nên cảnh quan kỳ vĩ và hoang dã, hấp dẫn các nhà thám hiểm và những người yêu thiên nhiên.
Động Phong Nha
Động Phong Nha, hay còn gọi là “Động nước,” là danh thắng nổi bật nhất trong hệ thống hang động thuộc quần thể Phong Nha – Kẻ Bàng. Với tổng chiều dài 7.729 m và hệ thống sông ngầm kéo dài 13.969 m, đây được coi là hang động có cảnh quan lung linh và kỳ ảo bậc nhất. Cửa động cao khoảng 10 m, rộng 25 m, nổi bật với những nhũ đá rủ xuống, tựa như những giọt sương khổng lồ đang tan chảy.
Qua hàng triệu năm, sự kiến tạo của đá vôi dạng karst cùng với nước mưa thẩm thấu, hòa tan và nhỏ giọt từ trần hang đã hình thành nên những khối thạch nhũ độc đáo. Các hình dạng kỳ lạ như sư tử, ngai vàng, Đức Phật, và nhiều biểu tượng khác khiến du khách kinh ngạc. Những giọt nước tiếp tục rơi xuống đáy hang, kết tinh canxi tạo ra các măng đá sắc nét.
Các thạch nhũ, phiến đá, măng đá và dòng sông ngầm nơi đây mang muôn hình vạn trạng, lung linh và tráng lệ, như thể Phong Nha là nơi thiên nhiên hội tụ mọi vẻ đẹp hoàn mỹ nhất. Đây cũng là không gian lý tưởng để trí tưởng tượng của con người bay bổng và thăng hoa.
Động Tiên Sơn
Nằm ở độ cao 200 m, Động Tiên Sơn, hay còn gọi là “Động khô,” là một kỳ quan thiên nhiên tuyệt đẹp của Phong Nha – Kẻ Bàng. Theo các nhà địa chất, nơi đây từng là dòng sông ngầm, nhưng qua thời gian nước đã rút cạn, để lại những vòm đá trắng và những cột đá màu xanh ngọc bích lộng lẫy.
Bên trong Động Tiên Sơn là vô số thạch nhũ với muôn hình vạn trạng, tỏa sáng trong không gian huyền ảo, tạo nên một khung cảnh vừa kỳ bí vừa tráng lệ, khiến du khách không khỏi ngỡ ngàng trước vẻ đẹp tuyệt mỹ của tự nhiên.
Hang Tối
Hang Tối là một kỳ quan độc đáo, kết hợp đặc điểm của cả hang nước và hang khô. Cửa hang có hình chóp, cao 30 mét và rộng 10 mét, với chiều dài ấn tượng lên tới 5.283 mét. Không gian bên trong rộng lớn như một thánh đường, với trần hang cao hàng chục mét. Tên gọi “Hang Tối” do đoàn thám hiểm hang động Hoàng gia Anh đặt, lấy cảm hứng từ cảm giác “ánh sáng tối” đặc quánh trong hang, khiến người ta ngỡ như có thể chạm tay vào được.
Thạch nhũ trong Hang Tối không đồ sộ hay rực rỡ như ở các hang động khác, nhưng lại mang giá trị khoa học to lớn. Đây là mẫu chuẩn của dạng thạch nhũ hóa thạch có niên đại hàng trăm triệu năm. Chính nhờ các hóa thạch trong hang, các nhà khoa học đã xác định rằng khối núi đá vôi Kẻ Bàng từng thuộc về một đại dương cổ đại. Qua các vận động kiến tạo của vỏ trái đất, đáy biển được nâng lên, và sự tích tụ của hàng tỷ loài nhuyễn thể đã hình thành nên khối núi đá vôi – một di sản thiên nhiên thế giới ngày nay.
Hang Tối còn là nơi cung cấp mẫu chuẩn cho một loài cua hoàn toàn mới được phát hiện trên thế giới. Mẫu cua này hiện được trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Singapore, góp phần khẳng định giá trị độc đáo và hiếm có của Hang Tối.
Động Thiên Đường
Động Thiên Đường được Hiệp hội Hang động Hoàng gia Anh đánh giá là hang động khô dài nhất châu Á và là một trong những hang động kỳ vĩ nhất mà họ từng khảo sát trên thế giới.
Với cấu trúc kỳ diệu, tráng lệ và vẻ đẹp huyền ảo, Động Thiên Đường khiến những người khám phá không khỏi liên tưởng đến một thiên cung giữa chốn trần gian. Chính vì vậy, hang động này được đặt tên là “Thiên Đường,” như một biểu tượng cho vẻ đẹp tuyệt mỹ và kỳ quan của thiên nhiên.
Hang Sơn Đoòng
Hang Sơn Đoòng, một trong những phát hiện đáng kinh ngạc gần đây của đoàn thám hiểm người Anh, được công nhận là hang động lớn nhất thế giới.
Khoang lớn nhất của Sơn Đoòng có chiều dài hơn 5 km, cao 200 m và rộng 150 m. Với kích thước này, hang Sơn Đoòng vượt qua hang Deer ở Vườn quốc gia Gunung Mulu, Sarawak, Malaysia, lớn gấp 4-5 lần Động Phong Nha và vượt xa Động Thiên Đường.
Hang được ví như một tuyệt tác “hoành tráng, đẹp đến mức kinh ngạc,” với các thạch nhũ mang hình thù độc đáo và đặc biệt là một khu rừng nguyên sinh đang phát triển ngay trong lòng hang. Các nhà khoa học địa chất thế giới đã nhận định rằng Sơn Đoòng không chỉ là kỳ quan thiên nhiên mà còn là một trong những hang động kỳ vĩ nhất hành tinh.
Hệ thống sông ngòi và đỉnh núi
Ngoài hệ thống hang động kỳ diệu, Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng còn nổi bật với mạng lưới sông ngòi phức tạp và những dòng sông ngầm dài nhất. Ba con sông chính trong khu vực gồm sông Troóc, sông Chày và sông Son. Những dòng nước trong xanh này len lỏi giữa núi đá và rừng rậm, tạo nên cảnh quan thơ mộng tựa bức tranh thủy mặc, cuốn hút mọi du khách.
Không chỉ vậy, nơi đây còn sở hữu nhiều suối và thác nước đẹp như Thác Gió, Thác Mệ Loan, hay Suối Nước Moọc – nơi dòng nước phun lên từ chân dãy núi đá vôi – và Suối Trạ Ang, mang lại cảm giác trong lành và tươi mới.
Phong Nha – Kẻ Bàng cũng nổi tiếng với hàng chục đỉnh núi cao trên 1.000 mét, hiểm trở và chưa từng có dấu chân người, trở thành điểm đến hấp dẫn cho các hoạt động leo núi và thám hiểm. Tiêu biểu là đỉnh Co Rilata cao 1.128 mét và đỉnh Co Preu cao 1.213 mét. Xen lẫn giữa những đỉnh núi này là các thung lũng xanh mát, phù hợp cho du lịch sinh thái và nghỉ dưỡng.
Đa dạng sinh học
Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng là nơi lưu giữ một khu rừng nhiệt đới nguyên sinh ít bị tác động, với sự đa dạng sinh học đặc biệt cao và được bảo vệ nghiêm ngặt.
Hệ sinh thái rừng nhiệt đới trên núi đá vôi điển hình
Phong Nha – Kẻ Bàng sở hữu 15 kiểu sinh cảnh lớn, trong đó có 10 kiểu thảm thực vật quan trọng. Rừng kín thường xanh chiếm 93,57% diện tích, với 83,74% là hệ sinh thái rừng nhiệt đới trên núi đá vôi – một kiểu rừng hiếm hoi còn tồn tại, hầu như chưa bị tác động.
Theo kết quả khảo sát, khu vực này là nơi sinh sống của nhiều loài thực vật đặc hữu như chò đãi, chò nước, trầm hương, nghiến, sắng, ba kích và sao. Tổng cộng có 2.951 loài thực vật thuộc 1.006 chi, 198 họ, 62 bộ, 11 lớp, và 6 ngành đã được ghi nhận, trong đó:
- 112 loài có tên trong Sách Đỏ Việt Nam.
- 121 loài trong Sách Đỏ IUCN.
- 39 loài được liệt kê trong Nghị định 32-2006/NĐ-CP.
- Một loài xuất hiện trong các phụ lục CITES.
Gần đây, các nhà khoa học còn phát hiện thêm nhiều loài thực vật quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng cao như bách xanh đá, lan hài đốm, lan hài xanh, lan hài xoắn, cùng nhiều loài khác.
Nơi trú ngụ của nhiều loài động vật quý hiếm
Phong Nha – Kẻ Bàng là môi trường sống của 1.394 loài động vật thuộc 835 giống, 289 họ, 66 bộ, 12 lớp và 4 ngành, trong đó:
- 110 loài được liệt kê trong Sách Đỏ IUCN.
- 83 loài có tên trong Sách Đỏ Việt Nam.
Hệ động vật ở đây bao gồm cả nhóm động vật có xương sống (như thú, chim, lưỡng cư, bò sát, cá) và không xương sống (như chân khớp, giun dẹp, thân mềm). Trong gần 20 năm qua, 38 loài mới đã được phát hiện và công bố, bao gồm 2 loài chim, 3 loài ếch nhái, 18 loài bò sát, 6 loài nhện và 9 loài cá.
Đặc biệt, vào năm 2012, các nhà khoa học phát hiện loài chuột đá Trường Sơn (Laonastes aenigmamus) tại khu vực mở rộng của Vườn Quốc gia. Đây là đại diện duy nhất còn sống của họ thú cổ (Diatomyidae) được cho là đã tuyệt chủng cách đây 11 triệu năm, đánh dấu một phát hiện quan trọng về đa dạng sinh học thế giới.
Sự phong phú của loài linh trưởng
Rừng trên núi đá vôi của Phong Nha – Kẻ Bàng là nơi có sự đa dạng lớn nhất về linh trưởng tại Việt Nam, với 10 loài được ghi nhận, chiếm 50% tổng số loài linh trưởng ở Việt Nam. Trong đó, 7 loài được liệt kê vào Sách Đỏ Việt Nam, bao gồm các loài quý hiếm như voọc Hà Tĩnh, sao la và mang.
So với các khu bảo tồn khác ở Việt Nam, sự phong phú của động vật tại Phong Nha – Kẻ Bàng được đánh giá là cao nhất, đặc biệt là số lượng linh trưởng. Đây cũng là khu vực có hệ sinh thái tự nhiên đa dạng bậc nhất trong các vườn quốc gia và khu dự trữ sinh quyển toàn cầu.
Động vật kỳ lạ trong hang động
Các hang động tại Phong Nha – Kẻ Bàng còn là nơi sinh sống của nhiều loài động vật đặc biệt thích nghi với môi trường tối hoàn toàn, không cần ánh sáng để tồn tại. Một số loài tiêu biểu bao gồm cá, tôm và bọ cạp không mắt, thể hiện sự kỳ diệu của hệ sinh thái nơi đây.
Giá trị khảo cổ, lịch sử, văn hóa
Ngoài hệ sinh thái đa dạng với thảm thực vật và động vật phong phú, khu vực Phong Nha – Kẻ Bàng còn lưu giữ nhiều di tích lịch sử, văn hóa và khảo cổ có giá trị qua các thời đại. Đây từng là nơi tồn tại những di tích khảo cổ học thời tiền sử, dấu ấn văn hóa Chămpa và Việt cổ. Đặc biệt, khu vực núi Ma Rai là căn cứ kháng chiến chống Pháp của vua Hàm Nghi vào cuối thế kỷ XIX, mang ý nghĩa lịch sử quan trọng.
Các địa danh nổi tiếng trên đường mòn Hồ Chí Minh như bến phà Xuân Sơn, bến phà Nguyễn Văn Trỗi, Ngầm Trạ Ang, Hang Tám Cô, và Hang Y Tá trên tuyến đường 20 Quyết Thắng đã trở thành biểu tượng cho lòng yêu nước, ý chí kiên cường và sự hy sinh cao cả của dân tộc trong cuộc đấu tranh giành độc lập và thống nhất đất nước. Những địa danh này không chỉ là chứng tích lịch sử mà còn là nguồn cảm hứng bất tận về truyền thống yêu nước và tinh thần bất khuất của người Việt Nam.
Dân tộc sinh sống
Bao quanh Vườn Quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng là vùng đệm có diện tích 219.855,34 ha, thuộc 13 xã: Dân Hóa, Hóa Sơn, Trung Hóa, Thượng Hóa, Trọng Hóa (huyện Minh Hóa); Tân Trạch, Thượng Trạch, Xuân Trạch, Phúc Trạch, Sơn Trạch, Phú Định, Hưng Trạch (huyện Bố Trạch); và Trường Sơn (huyện Quảng Ninh).
Khu vực này có dân số hơn 47.000 người, chủ yếu thuộc ba dân tộc chính là Kinh, Bru – Vân Kiều và Chứt. Trong đó, người Kinh chiếm hơn 90% tổng dân số.
Vùng lõi và vùng đệm của Vườn Quốc gia là nơi sinh sống của hai dân tộc thiểu số: Bru – Vân Kiều, gồm các nhóm tộc Vân Kiều, Trì, Khùa, Ma Coong; và Chứt, gồm các nhóm tộc Sách, Mày, Rục, A Rem, Mã Liềng.
Người Bru – Vân Kiều và Chứt sở hữu đời sống văn hóa đa dạng, đặc sắc, với nhiều nét sinh hoạt đậm chất nguyên thủy được bảo tồn đến ngày nay. Các tộc người tại đây còn lưu giữ nhiều phong tục, tập quán và bản sắc riêng, như Lễ Đập Trống của người Ma Coong và hát Tuồng bội của người Kinh ở Khương Hà.
Văn hóa vật thể và phi vật thể của các dân tộc trong vùng là nguồn tài nguyên quý giá cho các nhà nghiên cứu, đồng thời cũng là điểm nhấn hấp dẫn cho loại hình du lịch văn hóa, khám phá bản sắc dân tộc thiểu số tại Phong Nha – Kẻ Bàng.
Điểm du lịch nổi tiếng trong nước và quốc tế
Trong những năm qua, Phong Nha – Kẻ Bàng đã trở thành điểm đến yêu thích của du khách, đặc biệt kể từ khi được UNESCO công nhận là Di sản Thiên nhiên Thế giới.
Lượng khách du lịch đến Quảng Bình không ngừng tăng, tận hưởng đa dạng các loại hình dịch vụ: thám hiểm hang động kỳ vĩ, vui chơi giải trí tại suối, chèo thuyền SUP trên sông, cắm trại giữa rừng nguyên sinh, đu dây zipline mạo hiểm, dâng hương tưởng niệm tại các di tích lịch sử, và khám phá phong tục tập quán độc đáo của người dân địa phương.
Cùng với Thánh địa Mỹ Sơn, Phố cổ Hội An, Cố đô Huế, Phong Nha – Kẻ Bàng đã góp phần tạo nên tuyến du lịch “Con đường Di sản Miền Trung”. Tuyến đường này ngày càng thu hút du khách trong và ngoài nước, trở thành một hành trình văn hóa, thiên nhiên và lịch sử đặc sắc.
Giá vé tham quan Phong Nha – Kẻ Bàng 2025
Động Thiên Đường
- Người lớn: 250.000 VNĐ/vé.
- Trẻ em từ 1,1m – 1,3m: 50% giá vé người lớn.
- Trẻ em dưới 1,1m: Miễn phí.
Dịch vụ xe điện trung chuyển:
- Xe điện 4 chỗ: Một chiều 60.000 VNĐ, khứ hồi 100.000 VNĐ.
- Xe điện 6 chỗ: Một chiều 90.000 VNĐ, khứ hồi 150.000 VNĐ.
- Xe điện 8 chỗ: 200.000 VNĐ/xe/vòng.
- Xe điện 14 chỗ: 350.000 VNĐ/xe/vòng.
Động Phong Nha
- Người lớn: 150.000 VNĐ/vé.
- Trẻ em dưới 1,3m: Miễn phí.
- Thuyền tham quan: 550.000 VNĐ/thuyền (tối đa 12 khách, bao gồm áo phao).
Động Tiên Sơn
- Người lớn: 80.000 VNĐ/vé.
- Trẻ em dưới 1,3m: Miễn phí.
- Thuyền tham quan Động Phong Nha & Động Tiên Sơn: 550.000 VNĐ/thuyền (tối đa 12 khách, bao gồm áo phao).
Suối Nước Moọc
Mùa thấp điểm (tháng 1 – 3, tháng 10 – 12):
- Vé trọn gói: Người lớn 130.000 VNĐ/vé, trẻ em 50.000 VNĐ/vé.
- Vé vào cửa: Người lớn 80.000 VNĐ/vé, trẻ em dưới 1,3m: Miễn phí.
Mùa cao điểm (tháng 4 – 9):
- Ghềnh Moọc & Ghềnh Chụm:
- Người lớn: 280.000 VNĐ/vé.
- Trẻ em (1,1m – 1,3m): 200.000 VNĐ/vé.
- Trẻ em dưới 1,1m: Miễn phí.
- Riêng Ghềnh Moọc hoặc Ghềnh Chụm:
- Người lớn: 180.000 VNĐ/vé.
- Trẻ em (1,1m – 1,3m): 100.000 VNĐ/vé.
- Trẻ em dưới 1,1m: Miễn phí.
Lưu ý: Dịch vụ bao gồm áo phao, thuyền kayak, các trò chơi nước và chòi nghỉ ngơi.
Sông Chày – Hang Tối
- Gói trọn: Người lớn 450.000 VNĐ/vé, trẻ em (1m – 1,3m): 150.000 VNĐ/vé.
- Gói phổ thông: Người lớn 270.000 VNĐ/vé, trẻ em (1,1m – 1,3m): 110.000 VNĐ/vé.
- Trẻ em dưới 1m: Không được tham gia tour (chỉ sử dụng hồ bơi trẻ em).
- Lưu ý: Tham gia tắm bùn cần mặc đồ bơi hoặc bikini.
Thung Lũng Ngọc Bích Hava
- Vé trọn gói (bao gồm zipline 600m): Người lớn 250.000 VNĐ/vé, trẻ em (1,1m – 1,4m): 80.000 VNĐ/vé, dưới 1,1m: Miễn phí.
- Vé không bao gồm zipline: Người lớn 150.000 VNĐ/vé, trẻ em (1,1m – 1,4m): 80.000 VNĐ/vé, dưới 1,1m: Miễn phí.
Công viên Ozo
- Người lớn: 200.000 VNĐ/vé.
- Trẻ em (1m – 1,4m): 100.000 VNĐ/vé, dưới 1m: Miễn phí.
Vườn Thực Vật Phong Nha
- Người lớn: 40.000 VNĐ/vé. Tuyến 5km: 80.000 VNĐ/vé (cần có hướng dẫn viên).
- Trẻ em: 50% giá vé người lớn.
Lưu ý: Giá vé có thể thay đổi tùy vào chính sách và mùa du lịch.